محاکم نظامی در جمهوری اسلامی ایران

نظر به اینکه کشور ایران دارای سوابق دیرینه در خصوص جنگ و ستیز با کشورهای بیگانه می باشد و از این روی وجود روحیه رشادت و جنگ طلبی در بین مردم این سرزمین امری بدیهی و طبیعی می باشد و با مطالعه کتب و متون تاریخی این امر بخوبی مشهود می باشد و از این روی کشوری با چنین قدمت و پیشینه لزوما بایستی دارای قواعد و مقررات خاص و ویژه جهت ایجاد نظم و انظباط در بین سپاهیان خود باشد خواه این قواعد و مقررات دارای پیکره قضایی باشد یا صرفا امری اداری یا نظامی و ... باشد. نظر به اینکه نظامیان و لازمه شغلی آنها ایجاب می نماید که در اغلب اوقات و مخصوصا در دوران جنگ بدور از خانه و کاشانه و جامعه شهری باشند لذا به خوبی واضح است که تشکیلات و مرجع رسیدگی به جرائم نظامیان و کردار غیرقانونی و نامعقول آنها با توجه به فوریت امر باید در همان محل اسکان آن ها که همانا محیط خارج از شهر بود انجام می گرفت . ر خصوص سوابق دقیق نحوه برخورد با جرائم نظامیان در متون کهن تاریخی اطلاعات چندانی قابل دریافت نمی باشد و البته کنکاش بیشتر در این مورد و این تحقیق مفید فایده نخواهد بود ولی قدر متقین آنکه تا دوره مشروطه در ایران هیچ گونه مرجع و آئین دادرسی خاصی که وظیفه خاص رسیدگی به جرائم و تخلفات نظامیان را بر عهده داشته باشد وجود نداشته و لذا بررسی پیشینه و سوابق قواعد و مقررات مربوطه از زمان مشروطه به بعد انجام خواهد گرفت .